غربالگری و مدیریت بیماری کورونا ویروس COVID-19 در بیماران دیالیزی ( ۲۸ فوریه ۲۰۲۰)

برای شناسایی بیماران دارای COVID-19 بخش‌های دیالیز باید چه گام‌هایی بردارند؟
تریاژ سریع انجام شود و بیماران با عفونت مشکوک ایزوله شوند. بیماران باید قبل و یا بلافاصله بعد از رسیدن به بخش دیالیز شناسایی شوند.تاریخچه دقیق از بیماران گرفته شود.

دیالیز برای فرد مبتلا به COVID-19 چگونه باید انجام شود؟
بیش‌تر بخش‌های دیالیز اتاق ایزوله هوایی ندارند. به همین دلیل این بیماران در محیط سرپایی نباید دیالیز شوند. اگر دیالیز خانگی ممکن نیست، این افراد باید در محیط ایزوله هوایی در بیمارستان دیالیز شوند.

پس از مرخص‌شدن بیمار مبتلا به COVID-19 چکار باید کرد؟
درها را بسته نگه دارید. هنوز معلوم نیست که تا چه زمانی این ویروس در هوا باقی می‌ماند. میزان زمان مورد نظر به تعداد دفعات عوض‌شدن هوای اتاق بستگی دارد. اگر تعداد دفعات معلوم نیست، ۲۰۷ دقیقه صبر کنید.

برای آمادگی در برابر COVID-19 در بخش دیالیز چه کاری باید انجام داد؟
در اتاق انتظار در مورد علائم آن اطلاعاتی نصب شود.
در مورد سوابق سفر و برخوردهای بیمار سؤال شود.
سلسله مراتب در بخش تعیین شود.
وسایل محافظتی از جمله ماسک جراحی و محافظ چشم ارزیابی شود.
یک اتاق برای ایزوله‌کردن در نظرگرفته شود.

دانلود(PDF)

آیا بیماران مبتلا به کرونا، دچار علائم نورولوژیک نیز می‌شوند؟ دکتر افشار به بیان این نکته می‌پردازند که «سردرد» یکی از علايم بیماران مبتلا به کرونا است:

روش سوآپ حلق، نازوفارنکس و نمونه خلط برای کرونا‌ویروس

و در این ویدیو، دکتر سید محمد جزایری استاد ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران به بیان کلیاتی در مورد چگونگی نمونه‌گیری صحیح از بیماران برای ویروس کرونا می‌پردازند:

در این فایل صوتی دکتر علی عراقی فوق تخصص بیماری های ریه به پاتوفیزیولوژی سندرم دیسترس تنفسی ARDS می‌پردازند.

همانطور که می‌دانید، درصدی از بیماران مبتلا به کرونا دچار ARDS می‌شوند و بنابراین آشنایی همکاران پزشک با این موضوع اهمیت ویژه‌ای دارد.

این فایل صوتی (حدود ۲۵ دقیقه‌ای) را گوش کنید:

در شرایطی که تهیه و تامین ماسک از داروخانه ها، دچار مشکل شده و با کمبود و افزایش قیمت این کالا مواجه هستیم، بهتر است بدانیم که بر اساس آخرین اطلاعیه‌های سازمان WHO و CDC استفاده از ماسک‌های تنفسی در افراد سالم و افرادی که علائمی مبنی بر ابتلا به بیماری تنفسی ندارند، الزامی ندارد.

فقط افراد مبتلا و افرادی که در تماس با بیماران مبتلا هستند مثل پرسنل کادر درمان و یا افرادی که درحال مراقبت از بیمار مبتلا در منزل هستند، ملزم به استفاده از ماسک‌های تنفسی هستند.

اگر از ماسک به درستی استفاده نکنیم خودش میتواند ریسک سرایت را بیشتر هم بکند. به این دلیل که فرد به‌دلیل داشتن ماسک با خیال راحت تری با افراد مبتلا معاشرت میکند و با این فکر که ویروس به او نمیرسد و همین موضوع فرد را مستعد ابتلا میکند.

پس در جهت کمیاب نشدن ماسکهای تنفسی و همچنین پیشگیری منطقی و علمی از خودمان و یاری رساندن به همنوعانی که واقعا به ماسک نیاز دارند، از ازدحام در داروخانه ها که منجر به افرایش تقاضای این کالا میشود، خودداری کنیم.
با منطق و عقلانیت در کنار همنوعان و هموطنان خود باشیم تا بتوانیم کرونا را شکست بدهیم.

در دو ویدیوی مهم پایین، می‌توانید نکات ضروری در رابطه با استفاده از ماسک و نحوه استفاده آن را ملاحظه کنید.

 کاربرد و نحوه استفاده صحیح از ماسک (برای افراد عادی):

 نحوه استفاده از ماسک ویژه مراقبین سلامت:

چند نکته مهم و کاربردی درباره پوشیدن ماسک در همه گیری کروناویروس:

1- هدف اصلی ماسک جلوگیری از پخش شدن قطرات و ذرات آلوده تنفسی بیماران به افراد سالم است پس پوشیدن ماسک برای افراد دارای علائم تنفسی (کسانی که سرفه، آبریزش یا تب دارند) و اعضای خانواده و نزدیکان آنها توصیه می‌شود.
2- بر اساس مطالعات علمی، پوشیدن ماسک برای افراد عادی جامعه به منظور پیشگیری از ابتلا به عفونت تنفسی از محیط اطراف زیاد موثر نبوده است به همین دلیل به منظور پیشگیری از ابتلا به ویروس مهمترین توصیه های عمومی عبارتند از: رعایت فاصله حداقل 1 متر از دیگران، پرهیز از حضور در مکان های پرازدحام، شستشوی مرتب دست ها و پرهیز از تماس دست با صورت.
3- برای کارآرایی مطلوب پوشیدن ماسک ضروری است تا از قسمت بالایی بینی تا پایین چانه کامل پوشانده شود.
4- برای پرسنل بهداشتی درمانی پوشیدن ماسک به ویژه انواع فیلتردار آن ضروری است.
5- موثرترین ماسک ها در پیشگیری از انتقال ویروس: انواع فیلتردار و در مرحله بعدی ماسک های معمولی جراحی (یا طبی) هستند.
6- بر اساس مطالعات علمی در شرایط اضطرار و نبودن ماسک های استاندارد، استفاده از ماسک های دست‌دوز خانگی در کنترل همه گیری‌های تنفسی موثر بوده است.
7- در صورت استفاده از ماسک های دست دوز خانگی بهتر است که ۲ یا ۳ ماسک داشته باشید و پس از چند ساعت پوشیدن ماسک، آن را با رعایت اصول بهداشتی و با آب داغ بشویید و پس از خشک شدن و اطوی "داغ" دوباره آن را بپوشید.

با تشکر از دکتر بابک قلعه‌باغی
فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی

تصویر زیر هم یک راهنمای خوب برای شرایط استفاده از ماسک است:

دانلود فایل PDF توضیح انواع ماسک‌ها و کاربردهای آنها (تهیه شده توسط دانشگاه شهید بهشتی)

دانلود فایل PDF راهنمای استفاده طولانی مدت و استفاده مجدد از ماسک فیلتردار N95 در محیط‌های درمانی

به عنوان پزشک،‌ لطفا علامت اولیه «لرز و سرفه خشک» با یا بدون گلو درد را در نظر بگیرید و بر این اساس عمل کنید:

۱– اگر بیمار لرز وسرفه خشک دارد ولی تب و تنگی نفس ندارد:

– توصیه به استراحت در منزل.
– درمان های مناسب حمایتی همچون مسکن ها، قرص یا شربت سرماخوردگی توصیه می‌شود.

۲– اگر بیمار لرز و سرفه خشک دارد و همراه آن تنگی نفس یا کاهش درصد اشباع اکسیژن خون (کمتر از ۹۳%) دارد:

- بیمار جهت بررسی های بیشتر به مرکز منتخب بیماران کرونایی ارجاع شود.

۳- اگر بیمار لرز و سرفه خشک دارد ولی تنگی نفس یا کاهش درصد اشباع اکسیژن خون (کمتر از ۹۳%) ندارد:

الف- اگر بیمار تب دارد و جزو گروه در معرض خطر* است و اگر امکان عکس و سی تی اسکن سینه فراهم است و در تصویربرداری انفیلتراسیون ریوی دارد:

- بیمار جهت بررسی های بیشتر به مرکز منتخب بیماران کرونایی ارجاع شود.

ب-  اگر بیمار تب دارد و جزو گروه در معرض خطر* است و اگر امکان عکس و سی تی اسکن سینه فراهم نیست:

- توصیه به استراحت در منزل.
- درمان های مناسب حمایتی همچون مسکن ها، قرص یا شربت سرماخوردگی توصیه می‌شود.
- پیگیری لحظه ای بیمار و در صورت نیاز تصویربرداری تا پایدار شدن وضعیت عمومی.

۴- اگر بیمار لرز و سرفه خشک دارد ولی تنگی نفس یا کاهش درصد اشباع اکسیژن خون (کمتر از 93%) ندارد و اگر بیمار تب ندارد یا تب دارد ولی جزو گروه در معرض خطر نیست:

– توصیه به استراحت در منزل.
– درمان های مناسب حمایتی همچون مسکن ها، قرص یا شربت سرماخوردگی توصیه می‌شود.

*تعریف گروه های در معرض خطر:

-آیا بیمار دچار نقص ایمنی اولیه است؟
- آیا بیمار طولانی مدت (بیش از ۲ هفته مداوم) برای بیماری هایی مثل روماتیسم و … در حال مصرف کورتون است؟
- آیا بیمار در حال گذراندن مراحلی شیمی درمانی یا رادیوتراپی است؟
- آیا بیمار در حال گذراندن مراحل پیوند اعضا است؟
- آیا بیمار تحت درمان نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) است؟
- آیا بیمار مشکل قلبی عروقی دارد؟
- آیا بیمار فشار خون بالا دارد؟
- آیا بیمار دیابت دارد؟
- آیا بیمار آسم و برونشیت مزمن دارد؟
- آیا بیمار چاقی بیش از اندازه دارد؟
- آیا بیمار باردار است؟
- آیا سن بیمار بالاتر از ۵۰ سال است؟
- آیا بیمار در چند روز یا چند هفته اخیر با بیمار تنفسی که تست کرونا او مثبت شده باشد تماس نزدیک داشته است؟

برگرفته از فلوچارت دستورالعمل کمیته کشوری تشخیص و درمان بیماری CoViD-19 در سطوح ارائه خدمات سرپایی و بستری

دکتر بابک قلعه‌باغی

فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی

ابتدا یک بطری یا ظرف مناسب جهت تهیه محلول فراهم می‌کنیم، سپس یک واحد یا یک پیمانه آب ژاول (وایتکس یا همان هیپوکلرید سدیم) درون ظرف می ریزیم، سپس ۵ برابر آب ژاول، آب سرد اضافه می کنیم.

به همین راحتی کلر ۱٪ تهیه می شود‌.

روش استفاده:

بعد از اینکه سطوح عاری از گرد و خاک شد، و توسط مواد پاک کننده عادی پاک شد، با آغشته کردن یک دستمال تمیز به محلول (کلر ۱٪) و یا غوطه ور کردن دستمال در محلول (کلر ۱٪) و پس از فشردن دستمال، بر روی سطوح کشیده شود، بدین صورت گندزدایی سطوح انجام می شود.

چند نکته:
۱- رطوبت ناشی از دستمال آغشته شده به کلر ۱٪ بر روی سطوح باید به‌خودی خود خشک شود.

۲- باید دقت کرد که برای تهیه محلول از آب سرد استفاده شود، چون کلر در آب گرم به سرعت از بین می رود.

۳- حدود ۱۰ دقیقه زمان نیاز است تا ماده گندزدا اثر کند.

۴- لطفا توجه کنید که این دستور شامل غلیظ‌ترین حالت تولید ماده گند‌زدا است و ممکن است به خاطر غلظت برای برخی افراد مشکلات تنفسی ایجاد کند. می‌توانید مطابق جدول زیر محلول گندزدا را بر اساس نیاز خود تهیه کنید:

در این ویدیوی کوتاه نیز دکتر معصومه بیانی به روش تهیه محلول گندزدا (با یک غلظت کمتر) و روش استفاده از آن می‌پردازند:

مجله جاما روز ۱۸ بهمن گزارشی از  علائم ۱۳۸ بیمار مبتلا به کرونا ویروس منتشر کرده که خلاصه آن به این شرح است:

علائم در شروع بیماری:
1️⃣ تب 99%
2️⃣ خستگی70%
3️⃣ سرفه خشک 60%
4️⃣ تنگی نفس در ابتدا 30%
5️⃣ اسهال و تهوع در 10% موارد 1 تا2 روز قبل از تب و شروع تنگی نفس خودش را نشان میدهد لذا به علائم گوارشی توجه شود.

شایع ترین علائم آزمایشگاهی:
⬇️ WBC: کاهش لنفوسیت ها
⬆️ PT: افزایش
⬆️ LDH: افزایش

 مهم‌است بدانیم:

- 41% موارد ابتلا در بیمارستان صورت گرفته است.
- از زمان شروع اولین علائم تا بروز تنگی نفس معمولا 5روز طول می کشد‌.

منبع

از آنجایی که بخش اورژانس بیمارستان به عنوان ورودی پر خطر بیمارستان در خصوص بیماران بدون تشخیص و با احتمال قابلیت سرایت می باشد؛ لازم است که رعایت این نکات را مد نظر قرار دهیم:

۱- در ابتدای هر شیفت 12 ساعته در اورژانس با حضور سوپروایزر و سرشیفت پرستاری اورژانس و پزشک عمومی اورژانس یا درمانگاه شبانه روزی بیمارستان (در صورت وجود) همفکری شده و هماهنگی‌های لازم در خصوص عدم استفاده از کورتون و الزام استفاده از وسایل حفاظت فردی و معاینه صورت بگیرد.

۲. اختصاص ماسک ساده طبی به بیمارانی که در تریاژ سرفه، عطسه و یا دیسترس تنفسی مشکوک دارند و جداسازی ردیف صندلی بیماران مشکوک تنفسی و تب دار.

۳. جداسازی بیماران از تریاژ و سالن انتظار و اتاق ایزوله نشان گذاری شده با خط خاکستری مشخص
تبصره: انتقال مستقیم بیماران پذیرش شده شدید تنفسی اعزام از سایر مراکز به بخش های بستری و ایزوله و ویژه تعیین شده (عدم توقف در اورژانس).

۴. ضمن استفاده متناسب از لوازم حفاظت فردی، معاینه اول پزشکی در اتاق ایزوله اورژانس صورت گیرد.

۵. توجه به تابلوی بیمارانی که دچار تب و دیسترس تنفسی هستند (که نیاز به CXR در دو نما مد نظر است.)

۶. ایجاد فاصله بیمار مشکوک (حداقل یک و نیم متر) با سایر بیماران

۷. ترخیص بیماران با علائم خفیف پس از ثبت مشخصات بیمار و اعلام به رابط کنترل عفونت بیمارستان

۸. خودداری از سرم تراپی و تجویز کورتون و آنتی بیوتیک غیر ضروری در اورژانس که سبب ماندگاری چند ساعته بیمار و ازدحام می شود.

۹. تعویض ماسک پزشک و پرسنل درمانی پس از مرطوب شدن.

۱۰. پیشگیری از اقدامات heroic و تماس با فوکال پوینت عفونی دانشگاه با کمک رابط کنترل عفونت بیمارستان در موارد مشکوک.

۱۱. استفاده از ماسک N95در لحظه ویزیت بیماران دیسترس تنفسی و انجام پروسیجرهای تنفسی.

۱۲. مطالعه دستورالعمل های کشوری ابلاغی به ویژه در نکات اورژانس، مدیریت بیماران تنفسی مشکوک، درخواست ترخیص بارضایت شخصی در اورژانس.

۱۳. تداوم ارتباط مستمر با ستاد دانشگاه تحت پوشش.